Programma 4. Klimaat, energie en openbare ruimte

Openbare Ruimte
In de openbare ruimte komen veel opgaven samen, zoals mobiliteit, wonen, energie, klimaatadaptatie, kabels en leidingen, spelen, ontmoeten en recreëren. Al deze opgaven leggen druk op zowel de bestaande openbare ruimte, als nieuwe openbare ruimte die ontstaat als gevolg van de verstedelijkingsopgave waar Oss aan werkt. Dit vraagt om innovatieve oplossingen, maar ook om het maken van keuzes. Om de ruimtelijk ordening van de ondergrond te borgen zijn wij gestart met een Visie op de ondergrond. Deze visie stellen we op met alle in- en externen partners waaronder regiogemeenten en nutsbedrijven. De visie zal in 2026 aan de gemeenteraad worden voorgelegd voor bestuurlijke vaststelling. 

De Osse Kwaliteitscatalogus Openbare Ruimte (KOR) en daarin beschreven beeldkwaliteitsniveaus is geactualiseerd en sluit nu aan bij de CROW-kwaliteitscatalogus (kenniscentrum voor infrastructuur, openbare ruimte, verkeer en vervoer). De basis blijft dat we de openbare ruimte veilig houden en dat we kapitaalvernietiging voorkomen. M.u.v. centra behalen we de afgesproken kwaliteitsniveaus, voor de centra zetten we ons meer om in 2026 ook de afgesproken kwaliteit te behalen. In 2025 hebben we het Integraal Beheerplan 2026-2029 vastgesteld. Hierin staat hoe we de openbare ruimte onderhouden, verbeteren en toekomstbestendig maken, tegen welke kosten. Groot onderhoud en vervanging combineren we met opgaven voor klimaat, biodiversiteit, energie, mobiliteit en leefbaarheid. In 2026 zetten verder in op meer ecologisch bermbeheer, om daarmee bij te dragen aan de doelstellingen uit het uitvoeringsprogramma klimaatadaptatie.

In verband met de Omgevingswet stellen we voor de thema's over openbare ruimte (flora en fauna, verkeer, groen) nieuwe regels en mogelijk nieuw beleid op. De kwaliteit van de bodem, de lucht en het water bewaken en borgen we. Op Europees en landelijke niveau zijn hier normen en doelstellingen voor geformuleerd, wij vertalen die naar gemeentelijk beleid en uitvoering.  

Afval
Oss wil in 2050 een volledig circulaire gemeente zijn, waarbij afval wordt hergebruikt of gerecycled en omgezet naar nieuwe grondstoffen in plaats van weggooien. Meer schone grondstoffen, minder afval en een schonere gemeente Oss vormen de kernboodschap van onze nieuwe Koers Afval en Grondstoffen 2030. De focus verschuift van het verminderen van restafval naar het bevorderen van recycling en hergebruik van grondstoffen. Afname van (rest)afval blijft belangrijk, maar mag niet ten kosten gaan van de kwaliteit en daarmee de recycling van grondstoffen. Het uiteindelijke doel is dat zoveel mogelijk grondstoffen worden gerecycled tot nieuwe producten en grondstoffen. De Europese en nationale doelstellingen zijn dan ook hierop gericht: 60% recycling in 2030 en 65% in 2035.

Milieu
Milieufactoren zoals luchtkwaliteit, geluid, geur en bodem- en waterkwaliteit, kunnen bijdragen aan gezondheidsrisico’s en hinder. We streven naar een gezonde leefomgeving door het beperken van milieubelastende factoren die aantoonbaar bijdragen aan gezondheidsrisico’s en hinder voor inwoners.

Vanwege de invoering van de Omgevingswet houden we de komende tijd ons beleid en regels voor de verschillende milieuthema’s tegen het licht: schone lucht, geur, geluid en trillingen, omgevingsveiligheid, gezonde bodem en schoon water. 

In 2020 heeft de gemeente het Schone Lucht Akkoord 2020-2030 getekend, in 2024 is het uitvoeringsplan ‘Schone Lucht Akkoord’ geactualiseerd voor 2025 en 2026. In 2026 wordt het uitvoeringsplan geactualiseerd en werken we verder aan de uitvoer. Het doel van het Schone Lucht Akkoord 2020-2030 is het behalen van een gezondheidswinst van minimaal 50% in 2030 ten opzichte van 2016.

In 2000 ging een Europese richtlijn van kracht voor het behouden van schoon en gezond oppervlaktewater en grondwater. Volgens de Kaderrichtlijn Water moet uiterlijk 2027 een goede toestand bereikt zijn. Rijksoverheid is verantwoordelijk voor het bereiken en onderhouden van een goede waterkwaliteit. Wij ondersteunen waar noodzakelijk.

• We zetten in op een schonere leefomgeving en een optimale afval- en grondstoffeninzameling die bijdraagt aan zo goed mogelijk scheiden en het verhogen van de zuiverheid van grondstoffen op een wijze die voor iedereen toegankelijk en betaalbaar is.
• We bevorderen een gezonde leefomgeving door het hanteren van een integrale, gebieds- en ontwikkelingsgerichte benadering van milieutaken, afgestemd op maatschappelijke opgaven.
• We werken via het stappenplan Duurzaamheid aan verduurzaming van de openbare ruimte door duurzamere inrichting, duurzaam materiaal en materieel.
• In de visie op de ondergrond werken we aan een ruimtelijke ordening van de ondergrond waarbij we rekening houden met alle bestaande én nieuwe opgaven zoals nutsvoorzieningen, glasvezel, klimaatadaptatie, energietransitie, etc. 
• Door een integrale aanpak van het beheer en onderhoud van de openbare ruimte geven we invulling aan de kwaliteitsniveaus in de openbare ruimte zoals door de raad vastgesteld. 
• We passen ons beheer en onderhoud aan het veranderend gebruik van de openbare ruimte en het veranderende gedrag.  
• We hanteren een integrale, gebieds- en ontwikkelingsgerichte benadering van milieutaken, afgestemd op maatschappelijke opgaven.